Ceny zbóż, notowania, aktualności

123RF Zdjęcie Seryjne

Według najnowszych szacunków Międzynarodowej Rady Zbożowej (MRZ) produkcja żyta w UE-28 w 2014 r. obniżyła się znacznie, bo aż o 14,4% (z 1,46 mln t do 8,67 mln t). Wynikało to ze znacznego ograniczenia powierzchni uprawy, która obniżyła się aż o 19%. Sytuację do pewnego stopnia ratowały notowane rekordowo wysokie plony.

Jeśli chodzi o prognozy na 2015 r. MRZ oczekuje, że unijna produkcja żyta ponownie się obniży - do niskiego poziomu 8,53 mln t. MRZ prognozuje, że zbiory w Niemczech spadną o 0,30 mln t (do 3,50 mln t), zaś zbiory w Polsce - wzrosną (o 0,17 mln t do 3,10 mln t).

Komisja Europejska (KE) jest jednak bardziej pesymistyczna. Obecnie prognozuje zbiory żyta w UE w 2015 r. na 8,35 mln t wobec 8,71 mln t szacowanych w roku ubiegłym. Spadek produkcji o 4% wynikać ma z niższych o około 10% przeciętnych plonów, gdyż prognozowany areał zbiorów jest o 6% wyższy niż w roku 2014. Zdaniem analityków BGŻ warto zauważyć, że ubiegłoroczne plony żyta - zarówno w Polsce, jak i w Niemczech, były rekordowo wysokie i oczekiwany na ten rok spadek plonów oznacza ich powrót w kierunku długookresowej średniej.

Według JRC, agendy KE zajmującej się m.in. prognozowaniem plonów, ich spadek w Niemczech może wynieść 11%, a w Polsce 7%. Ceny żyta w dużej mierze uzależnione są od cen innych zbóż, w tym w szczególności pszenicy, która jest najważniejszym zbożem w Polsce oraz w całej Unii Europejskiej oraz w obrocie międzynarodowym. W sezonie 2014/15 w Polsce pszenica była wyjątkowo droga wobec pozostałych zbóż. Sytuacja ta wynikała z bardzo dużego popytu eksportowego.

W bieżącym sezonie pszenica była przeciętnie o około 39% droższa niż żyto. W przypadku tego zboża, jest to jednak relacja podobna jak w dwóch poprzednich sezonach (40%), podczas gdy w stosunku do innych zbóż w sezonie 2014/15, pszenica wyraźnie podrożała. Oznacza to, że na skutek małej podaży, żyto trzymało cenę wobec relatywnie drogiej pszenicy. Zdaniem ekspertów z BGŻ w nadchodzącym sezonie 2015/16 relacja cen pszenicy i żyta może poprawić się na korzyść żyta. Oczywiście ostateczne zbiory żyta są jeszcze dużą niewiadomą, ale jeśli potwierdzą się pesymistyczne prognozy MRZ czy KE, żyto w pierwszych trzech miesiącach sezonu może być jedynie o 20-30% tańsze niż pszenica. Przyjmując za podstawę pojawiające się obecnie ceny za dostawę pszenicy w sierpniu i we wrześniu mogą oznaczać, że żyto konsumpcyjne będzie w tych miesiącach kosztować przeciętnie około 470 zł/t - 530 zł/t z dostawą do zakładu (wg metodologii MRiRW), czyli będzie w podobnej cenie jak przed rokiem, od 5% tańsze do 7% droższe.

Źródło: Bank Gospodarki Żywnościowej