Klęska suszy większa niż przed trzema laty
Dla tegorocznych zbiorów zbóż i rzepaku pogoda była od początku niesprzyjająca. Z powodu zbytniego przesuszenia gleb opóźnione były jesienne siewy, z kolei w następstwie silnych mrozów przy braku okrywy śnieżnej zimowe straty w uprawach były dużo wyższe od przeciętnych. W rzepaku ocenia się je aż na 38,1 proc.
Niedobór opadów wystąpił także w lutym, marcu i kwietniu, kiedy to nawrót zimy dodatkowo zahamował prace polowe. Sucha i upalna była trzecia dekada maja oraz pierwsza połowa czerwca. W rezultacie na znacznym obszarze kraju wystąpiły straty w plonach spowodowane długotrwałą suszą.
Z danych opracowanych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie materiałów GUS oraz informacji uzyskanych z urzędów wojewódzkich wynika, że:
- w województwach: śląskim, lubelskim i podkarpackim obniżenie plonów na skutek suszy nie ma jeszcze charakteru klęski żywiołowej i z żadnej gminy nie wpłynął wniosek o uznanie jej za dotkniętą klęską suszy,
- w woj. lubuskim straty z powodu wymarznięcia rzepaku i zbóż ozimych szacuje się na 13,755 mln zł; zboża są już w większości gotowe do zbiorów, ale nie rokują dobrych plonów - straty spowodowane suszą ocenia się na 75,9 mln zł. Wojewoda lubuski wystąpił do premiera z prośbą o rozważenie możliwości ogłoszenia klęski żywiołowej,
- w woj. dolnośląskim wystąpienie suszy zgłosiły 73 gminy, liczbę poszkodowanych gospodarstw ocenia się na 4500, a straty na 60 mln zł,
- w woj. kujawsko-pomorskim wnioski o powołanie komisji oceniającej straty napłynęły z 30 gmin, poziom strat w uprawach ocenia się na 20 - 60 proc.,
- woj. świętokrzyskie - straty z powodu suszy wystąpiły we wszystkich powiatach, plony zbóż będą niższe o 10 - 30 proc., warzyw o 10 - 50 proc., na użytkach zielonych - o 30 - 70 proc.,
- w woj. zachodniopomorskim susza dotknęła 24,5 tys. gospodarstw, straty ocenia się na około 260 mln zł,
- woj. łódzkie - klęska suszy dotknęła cały region, w tym najmocniej południowo-zachodnią część województwa (Sieradzkie), straty na użytkach zielonych wynoszą 60 - 100 proc.,
- woj. podlaskie - w północnej części regionu plony zbóż będą o 50 - 65 proc. niższe od średnich, w pozostałych częściach regionu będą o 10 - 30 proc. niższe,
- w woj. opolskim straty zimowe spotęgowane zostały późniejszym brakiem opadów, w rezultacie plony zbóż ozimych będą o 30 proc. niższe, jarych o 40 proc., a rzepaku o 50 proc. mniejsze,
- w woj. małopolskim susza objęła 5,3 proc. powierzchni zasiewów, zwłaszcza w północno-wschodniej części województwa, lokalnie obniżkę plonów ocenia się na 20 - 40 proc.,
- woj. wielkopolskie - susza objęła wszystkie gminy (226). Plony zbóż będą o 25 - 40 proc. niższe, plony rzepaku i na użytkach zielonych będą o 50 proc. mniejsze,
- w woj. pomorskim susza dotknęła szczególnie południową część regionu, gdzie obniżka plonów zbóż i ziemniaków wyniesie 40 - 50 proc.,
- woj. warmińsko-mazurskie - straty w uprawach rolnych ocenia się na 20 - 40 proc.,
- w woj. mazowieckim straty w uprawie zbóż szacuje się na 5 - 10 proc., w uprawie warzyw na 10 - 15 proc., w plonach roślin okopowych na 5 proc. O 20 proc. niższe będą zbiory II pokosu siana.
W gminach wyszczególnionych tu województw rozpoczęły pracę komisje wojewodów, które ocenią straty w uprawach rolniczych i ogrodniczych w dotkniętych klęską suszy gospodarstwach rolnych. Szczegółowe dane o wysokości strat będą znane po zakończeniu prac komisji.
W ostatnich latach straty w polskim rolnictwie występują głównie na skutek suszy. Klęskowa susza w 1992 roku obniżyła zbiory zbóż poniżej 20 mln ton, duże straty w zbiorach wystąpiły wskutek suszy w 1994 roku i 2000 roku. Producentom zajmującym się uprawą warzyw coraz bardziej opłaca się instalowanie deszczowni.
Niedobór opadów wystąpił także w lutym, marcu i kwietniu, kiedy to nawrót zimy dodatkowo zahamował prace polowe. Sucha i upalna była trzecia dekada maja oraz pierwsza połowa czerwca. W rezultacie na znacznym obszarze kraju wystąpiły straty w plonach spowodowane długotrwałą suszą.
Z danych opracowanych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie materiałów GUS oraz informacji uzyskanych z urzędów wojewódzkich wynika, że:
- w województwach: śląskim, lubelskim i podkarpackim obniżenie plonów na skutek suszy nie ma jeszcze charakteru klęski żywiołowej i z żadnej gminy nie wpłynął wniosek o uznanie jej za dotkniętą klęską suszy,
- w woj. lubuskim straty z powodu wymarznięcia rzepaku i zbóż ozimych szacuje się na 13,755 mln zł; zboża są już w większości gotowe do zbiorów, ale nie rokują dobrych plonów - straty spowodowane suszą ocenia się na 75,9 mln zł. Wojewoda lubuski wystąpił do premiera z prośbą o rozważenie możliwości ogłoszenia klęski żywiołowej,
- w woj. dolnośląskim wystąpienie suszy zgłosiły 73 gminy, liczbę poszkodowanych gospodarstw ocenia się na 4500, a straty na 60 mln zł,
- w woj. kujawsko-pomorskim wnioski o powołanie komisji oceniającej straty napłynęły z 30 gmin, poziom strat w uprawach ocenia się na 20 - 60 proc.,
- woj. świętokrzyskie - straty z powodu suszy wystąpiły we wszystkich powiatach, plony zbóż będą niższe o 10 - 30 proc., warzyw o 10 - 50 proc., na użytkach zielonych - o 30 - 70 proc.,
- w woj. zachodniopomorskim susza dotknęła 24,5 tys. gospodarstw, straty ocenia się na około 260 mln zł,
- woj. łódzkie - klęska suszy dotknęła cały region, w tym najmocniej południowo-zachodnią część województwa (Sieradzkie), straty na użytkach zielonych wynoszą 60 - 100 proc.,
- woj. podlaskie - w północnej części regionu plony zbóż będą o 50 - 65 proc. niższe od średnich, w pozostałych częściach regionu będą o 10 - 30 proc. niższe,
- w woj. opolskim straty zimowe spotęgowane zostały późniejszym brakiem opadów, w rezultacie plony zbóż ozimych będą o 30 proc. niższe, jarych o 40 proc., a rzepaku o 50 proc. mniejsze,
- w woj. małopolskim susza objęła 5,3 proc. powierzchni zasiewów, zwłaszcza w północno-wschodniej części województwa, lokalnie obniżkę plonów ocenia się na 20 - 40 proc.,
- woj. wielkopolskie - susza objęła wszystkie gminy (226). Plony zbóż będą o 25 - 40 proc. niższe, plony rzepaku i na użytkach zielonych będą o 50 proc. mniejsze,
- w woj. pomorskim susza dotknęła szczególnie południową część regionu, gdzie obniżka plonów zbóż i ziemniaków wyniesie 40 - 50 proc.,
- woj. warmińsko-mazurskie - straty w uprawach rolnych ocenia się na 20 - 40 proc.,
- w woj. mazowieckim straty w uprawie zbóż szacuje się na 5 - 10 proc., w uprawie warzyw na 10 - 15 proc., w plonach roślin okopowych na 5 proc. O 20 proc. niższe będą zbiory II pokosu siana.
W gminach wyszczególnionych tu województw rozpoczęły pracę komisje wojewodów, które ocenią straty w uprawach rolniczych i ogrodniczych w dotkniętych klęską suszy gospodarstwach rolnych. Szczegółowe dane o wysokości strat będą znane po zakończeniu prac komisji.
W ostatnich latach straty w polskim rolnictwie występują głównie na skutek suszy. Klęskowa susza w 1992 roku obniżyła zbiory zbóż poniżej 20 mln ton, duże straty w zbiorach wystąpiły wskutek suszy w 1994 roku i 2000 roku. Producentom zajmującym się uprawą warzyw coraz bardziej opłaca się instalowanie deszczowni.
Źródło: Rzeczpospolita